Από τις 25 ως της 29 Ιανουαρίου η πόλη της Κολομβίας, "Cartagena", θα φιλοξενήσει το φεστιβάλ λογοτεχνίας Hay.
Απ’όλα τα λογοτεχνικά φεστιβάλ που έχω παρακολουθήσει, το Hay έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Καταρχάς σου δίνεται η ευκαρία να ανακαλύψεις το πνεύμα αυτών των μικρών πόλεων, να σε καταβάλει το λογοτεχνικό τους πνεύμα και στην ίδια την πόλη δίνεται η ευκαιρία να μετατραπεί σε νόμιμη για λιγες μέρες.
Σε αντίθεση με την κατάσταση στην οποία βρίσκομαι όταν παίζω με τις ώρες παιχνίδια ή παρακολουθώ σειρές στον υπολογιστή με τους φίλους μου, εδώ διακατέχομαι από το Hay σύνδρομο, είμαι ενεργητικός ακροατής, όχι επισκέπτης, πηδάω από περίπτερο σε περίπτερο και θέλω να είμαι σε όλες τις παρουσιάσεις ακόμη κι αν είναι την ίδια ώρα.
Θυμάμαι τον εαυτό μου στην Cartagena το 2008 να λιώνω τρέχοντας στα σοκάκια της πόλης τα περικυκλωμένα από χοντρούς τοίχους ώστε να χάσω όσο το δυνατόν λιγότερες εκδηλώσεις,
Μακράν βέβαια, των τεκταινομένων και των εκδηλώσεων στη Λατινική Αμερική το πιο ενδιαφέρον είναι το χάσμα αγγλόφωνων και ισπανόφωνων συγγραφέων.
Δεν είναι μόνο οι ποικίλοι διαχωρισμοί μεταξύ λογοτεχνών, οι οποίοι υφίστανται και σε άλλους κλάδους για παράδειγμα στους εργολάβους, είναι κυρίως ο διαφορετικός τρόπος προσέγγισης της συμμετοχής τους στο φεστιβάλ.
Οι Αμερικάνοι συγγραφείς είναι φλύαροι, θεωρητικοί, με αίσθηση του χιούμορ, ευφυείς, ευάλωτοι, μοναδικοί κατά την εικόνα του Jorge Luis Borges.
Οι Αγγλοσάξωνες είναι συνήθως συγκεκριμένοι εμφατικοί, είρωνες, πνευματώδεις, οξείς, δεν θα απαντήσουν σε σκληρές ή βαρετές ερωτήσεις.
Κάποιος θαμών των φεστιβάλ που έχει συνηθίσει να βλέπει για παράδειγμα τον Ricardo Pilia να μετατρέπει ένα βαρετό απόγευμα χωρίς προσδοκίες σε μια στιγμή υψηλού λογοτεχνικού ενδιαφέροντος μπορεί να απογοητευτεί από τους τυπικά ευγενικούς αλλά απότομους αγγλοσάξωνες που ποτέ δεν απαντούν σε περισσότερα από αυτά που τους ρωτούν.
Το Σάββατο 28 /1, ο Juan Gabriel Vasquez θα πάρει συνέντευξη από τον Jonathan Franzen και αμέσως το μυαλό μου πάει στη συνέντευξη του Richard Ford στον Eduardo Lago στο αντίστοιχο φεστιβάλ Hay του 2011.
Αυτό δεν ήταν απλά μια συζήτηση ήταν μια αναμέτρηση handball όπου ο Lago πετούσε μια εμπνευσμένη ερώτηση για την πολυπλοκότητα των χαρακτήρων ή το βάρος της παράδοσης για ένα δημιουργό του νότου και ο Ford αρνούνταν να απαντήσει ή να ισχυρίζεται ότι οι χαρακτήρες του δεν έχουν βάθος, είναι απλές λέξεις στο χαρτί και ότι τελικά το να γράφει είναι ένας απλώς ένας τρόπος να βιοπορίζεται.
Θα έχει την ίδια τύχη και ο Vasquez; Όσο για τον Franzen, τον παίρνει να το κάνει.
Μην ξεγελιέστε από την εικόνα του nerd, (καμία σχέση βέβαια με το σκηνικό όπου όταν η λογοτεχνική νέμεσις του στέρησε τον καλύτερο του φίλο, ανερχόμενο συγγραφέα, David Forster Wallace, εμφανίστηκε με δακρυσμένο μαντήλι), συνήθως επιδιώκει να μοιάζει σαν hipster, σαν executive της Microsoft ή σαν ήρωας των mad men και όχι σαν ένα γραφιά της generation x, η οποία γενιά εντυπωσίασε την Αμερική τη δεκαετία του 80.
Με την έκδοση του έργου του: "Διορθώσεις", από τις εκδόσεις Ωκεανίδα, (φώτο αριστερά, και τιμή Φοίβης, 23 ευρώ), ξεκαθάρισε ποιος είναι ποιος.
Ξέρω τον Juan Gabriel Vasquez και τη γνώμη του για το έργο του Franzen. Η συνέντευξη δεν θα ασχοληθεί με λεπτομέρειες τύπου Oprah. Aν και σε αυτές τις διανοουμενίστικες συναντήσεις υπάρχει μικρό περιθώριο εκπλήξεων κυρίως γιατί οι Λατινοαμερικάνοι φαίνεται να μην το πιστεύουν ότι είναι για τόσες χλιδές. Που χώρος για αυτοσχεδιασμό; Αν και ποτέ δεν ξέρεις…ας είμαστε αισιόδοξοι, ας παραμυθιαστούμε. Μπορεί ο Vasquez να τρελαθεί…και να χάσει το δέος απέναντι στον Franzen και να μετατρέψει την συζήτηση σε ένα δυναμικό αγώνα τέννις ή σε μια αγωνιώδη παρτίδα σκάκι. Να μοιράσει κυρώσεις, να προκαλέσει μια εξομολόγηση, μια ήττα, μια αμφισβήτηση. Να μην έχουμε τον Franzen σε κουτάκια…(ο Αμερικάνος Τολστόι, το νέο μεγάλο αμερικάνικο μυθιστόρημα)
Να δούμε στο πρόσωπο του ένα λιγότερο στημένο χαμόγελο από αυτό που έχει στο εξώφυλλο του Time.
Το τελευταίο βιβλίο του Jonathan Franzen
είναι η "Ελευθερία" και κυκλοφορεί
από τις εκδόσεις Ωκεανίδα
Τιμή Φοίβης 20 ευρώ.
